Żołnierze Wyklęci. Dziś dzień Ich pamięci

1 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. 

Żołnierze Wyklęci byli żołnierzami polskiego powojennego podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, którzy stawiali opór sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej ZSRR.  Walcząc z siłami nowego agresora, musieli  zmierzyć się z ogromną, wymierzoną w nich propagandą Polski Ludowej, która nazywała ich „bandami reakcyjnego podziemia”. Z kolei osoby działające w antykomunistycznych organizacjach i oddziałach zbrojnych, które znalazły się w kartotekach aparatu bezpieczeństwa, określono mianem „wrogów ludu”. Mobilizacja i walka Żołnierzy Wyklętych była pierwszym odruchem samoobrony społeczeństwa polskiego przeciwko sowieckiej agresji i narzuconym siłą władzom komunistycznym, ale też przykładem najliczniejszej antykomunistycznej konspiracji zbrojnej w skali europejskiej, obejmującej teren całej Polski, w tym także utracone na rzecz Związku Sowieckiego  Kresy Wschodnie II RP.

W Wieruszowie, w okresie okupacji hitlerowskiej, działała placówka Armii Krajowej. J ej dowódcą był dr Plewiński. Kilkanaście lat temu z panią Joanną Faryś miałem przyjemność odwiedzić go w Namysłowie. Ten człowiek po wojnie niestety musiał opuścić Wieruszów ze względu, wydaje mi się, ewentualne prześladowania ze strony władzy ludowej. Tutaj działało wiele organizacji niepodległościowych typu Ruch Oporu Armii Krajowej czy też Konspiracyjne Wojsko Polskie, na czele którego stał dowódca Tadeusz Celestyn Olbrych, pseudonim „Wierusz”. Jego zastępcą był Antonii Magott, a w organizacji działali również Adolf Krazue, Józef Rzeźnik, Piotr Nadolny, Zenon Świsulski, Franiszek Cieślak, Ryszard Magott, Zygmunt Maciejewski, Tomasz Krawczyk, Henryk Olbromski, Franciszek Marczak i Zenon Wizner - mówił podczas organizowanych kilka lat temu w Wieruszowie uroczystościi poświęconym Żołnierzom Wyklętym historyk, Mariusz Dychto.  - Oni wszyscy byli zrzeszeni w Organizacji Konspiracyjnej Wojsko Polskie, której dowódcą był Stanisław Sojczyński. Każdy z nich podczas wyjazdowego posiedzenia Sądu Rejonowego z Łodzi na terenie Wielunia, 13, 14 i 15 czerwca 1951 r. otrzymał wieloletnią karę więzienia, pozbawienia praw publicznych na okres 2 lat, odebrania praw honorowych i przepadek całego mienia. Podczas przesłuchań i aresztowań byli bici, maltretowani, tak jak wszyscy Żołnierze Wyklęci. Ich rodziny przez cały okres PRL-u były w pewnym sensie prześladowane. Zamykano im drogę do awansu społecznego, blokowano możliwość studiowania. Przychodzi rok 1956 r. i następuje amnestia. Żołnierze opuścili więzienia, ale przez cały okres PRL-u byli prześladowani w różny sposób.

Na podstawie portalu prezydent.pl, wieruszow.pl, fot. wikipedia 

Galeria

Komentarze