Willa na skarpie

Tam gdzie Struga Węglewska krzyżuje się z drogą Galewice – Biadaszki, spotykają się dwie miejscowości; Pędziwiatry i Głaz. Jeśli Głaz ze swym tętniącym życiem Domem Wczasów Dziecięcych TPD jest znany nie tylko w naszym regionie, to Pędziwiatry mijane są najczęściej obojętnie. A wystarczy tylko, jadąc od strony Galewic, skręcić w lewo tuż przed mostem na Węglewskiej Strudze, by przekonać się, jakie to piękne miejsce!

Pędziwiatry rozłożone są wzdłuż lewego brzegu rzeki, pomiędzy jej malowniczą doliną a pasmem wysokich, piaszczystych wzgórz porośniętych sosnowym lasem. Krajobraz tu prawie podgórski. Ma się wrażenie, że za chwilę zza kolejnego wzgórza wynurzą się jeszcze wyższe szczyty. Cała okolica ma w sobie coś z nastroju jakiego doświadczyć można spacerując po ścieżkach i szlakach wokół najbardziej znanych dolnośląskich uzdrowisk i kurortów. Przez całe lato powietrze pachnie tu rozgrzaną słońcem sosnową żywicą i leśnymi ziołami. Prawdziwy Świeradów Zdrój czy inne Duszniki! Piękno tego zakątka zauważono i doceniono już przed wojną. Jednym z tych, którzy już dawno dostrzegli potencjał tego miejsca był Marceli Dąbrowski. Z początkiem lat dwudziestych minionego wieku, pochodzący z Warszawy Marceli Dąbrowski objął stanowisko dyrektora Zakłady Wychowawczo -  Poprawczego dla Chłopców ulokowanego w budynkach byłych koszar carskich pograniczników w Głazie. Będąc wcześniej inspektorem zakładu karnego na warszawskim Mokotowie, postanowił z naszymi okolicami związać się już na stałe. W początkach lat trzydziestych XX wieku zakupił tu działkę i zbudował okazałą willę na wysokiej, nadrzecznej skarpie. Do swego miejsca pracy miał stąd nie dalej niż kilkaset metrów. Z racji tego, że willa ulokowana jest na lewym brzegu Strugi Węglewskiej, administracyjnie należy już do wsi Pędziwiatry, chociaż do dziś kojarzona jest głównie z leżącym na drugim brzegu rzeki Głazem. Spokojne życie w willi nad rzeką zakończyło się dla całej rodziny Dąbrowskich z chwilą wybuchu II Wojny Światowej. Marceli Dąbrowski jako szef tej penitencjarno – wychowawczej placówki ewakuował się wraz z wychowankami na wschód Polski. Zdrowotne walory tego miejsca zauważyli także Niemcy. W czasie okupacji willa wraz z budynkiem dzisiejszego Domu Wczasów Dziecięcych stanowiła kompleks szpitalny, w którym leczono chorych na gruźlicę. Po wojnie w willi Dąbrowskich znalazła siedzibę szkoła podstawowa. Dzieci z wielu okolicznych miejscowości pobierały tu naukę od jesieni 1945 roku aż do końca lat sześćdziesiątych zeszłego stulecia, kiedy to wybudowano i oddano do użytku nowoczesny jak na owe czasy budynek szkolny w Biadaszkach. Chociaż szkoła mieściła się w willi Dąbrowskich zaledwie nieco więcej niż dwie dekady, przez kolejne pół wieku miejsce to kojarzono już zawsze z siedzibą oświatowej placówki, którą popularnie nazywano „szkołą na Głazie”. Dziś ci, którzy uczyli się w tym budynku mają już prawie po siedemdziesiąt lub więcej lat. Dawny dom rodziny Dąbrowskich także ma już innego właściciela. Mimo tych wszystkich zmian i upływu czasu, w Pędziwiatrach nadal jest pięknie. Utwardzone drogi i leśne ścieżki czekają na każdego, kto potrafi docenić piękno krajobrazu i niepowtarzalny klimat tego zakątka gminy Galewice.

Grzegorz Szymański  

Galeria

Komentarze